KAMU İHALELERİNDE MALİ YETERLİK UYGULAMASI VE ŞİRKET BİRLEŞMELERİNİN MALİ YETERLİK ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN ÖRNEK UYGULAMAYLA AÇIKLANMASI
Ümit ERKAN / Yeminli Mali Müşavir & Bağımsız Denetçi / E. Vergi Müfettişi
Ülkemiz Kamu İhale Mevzuatı açısından 01.01.2003 tarihinden itibaren yürürlükte olan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ile 22/8/2009 tarihli ve 27327 sayılı Resmî Gazete ’de yayımlanan Kamu İhale Genel Tebliğinde belirtilen esaslar çerçevesinde
Kamu ihalelerine katılabilmede eşit rekabet sağlanabilmesi amaçlanmaktadır. Buradan hareketle “mali yeterlik” kavramı gündeme gelmektedir.
Kamunun ihale yoluyla bir mal ya da hizmet alımını en uygun maliyette yürütmesi veyahut bir işin daha etkin gördürülmesi amacıyla gerek Kanun’ da belirtilen esaslar gerek idari şartnamelerde yer alan hususlar çerçevesinde firmaların taşıması gerektiği bir takım mali yeterlik kriterleri bulunmaktadır.
4734 sayılı Kanun’ un 10.maddesinde ihaleye katılımda yeterlik kriterlerine ilişkin hükümler yer almakla birlikte yeterlik kurallarını “ekonomik ve mali” ile “mesleki ve teknik” yeterlikler açısından ayrı ayrı değerlendirmeye alınması gerektiğinden bahsetmektedir. İhaleye girecek firmalar ise idareye sunacakları belgelerle mali yeterliğe sahip olduklarını göstermektedirler. Ancak küçük ve orta büyüklükteki işletme (KOBİ) statüsünde bazı şirketler, mali tabloların yetersiz olmasından ihaleye katılamama sorunu yaşamaktadırlar. Bu dezavantajlı durum şirket birleşmeleri sayesinde ortadan kaldırılması mümkün olup; birleşme sonrası meydana gelen yeni bilanço ve gelir tablosuyla ihaleye katılabilme açısından daha avantajlı bir hale gelinecektir.
Çalışmanın kısıtı bakımından “mesleki ve teknik” yeterlik konusunda herhangi bir değerlendirme yapılmayacak olup; konu bütünlüğünü korumak amacıyla “ekonomik ve mali” yeterlik konusu şirket birleşmeleri açısından yasal düzenlemeler, Kamu İhale Kurumu (KİK) Kararları ve örnek uygulama çerçevesinde değerlendirilecektir.