TÜRK KARASULARINDA YAPILAN PETROL ARAMA FAALİYETLERİNİN ULUSAL MEVZUAT VE ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMALARI KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ
Ümit ERKAN / Yeminli Mali Müşavir & Bağımsız Denetçi / E. Vergi Müfettişi
ÖZ
Gerek ekonomiye sağlanan döviz kaynağı gerekse kullanılan modern teknoloji ve üretim teknikleri açısından yabancı sermaye etkili bir ekonomik araçtır. Yabancı sermayeli şirketlerin Ülkemiz karasularında yaptığı petrol arama faaliyetlerinin uygulama alanı gerek iç hukuk gerekse uluslararası hukuk bakımından önem arz etmektedir. Bu yönüyle kazanç elde eden yabancı sermayeli şirketlerin vergi mevzuatı ve çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları kapsamında beyana tabi gelirleri ve bunların vergilendirilmesinde bir takım sorun yaşadıklarını görmekteyiz. Bu çalışmamızda, yabancı sermayeli şirketler tarafından Ülkemiz karasularında yapılan petrol arama faaliyetlerinin uygulama alanı belirlenmeye çalışılmış ve bu faaliyetler neticesinde elde edilen kazançların ne şekilde vergilendirileceği iç mevzuat ve çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları kapsamında değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: “Yabancı Sermayeli Şirket”, “Dar Mükellef”, “Petrol Arama Faaliyetleri”, “Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları”
Bu yazımızda, 2674 Sayılı Karasuları Kanunu kapsamında Ülkemiz karasularına gelerek petrol arama faaliyeti yapan yabancı sermayeli şirketlerin uygulama alanı açıklanmaya çalışılmıştır. Ayrıca 5312 Sayılı Deniz Çevresinin Petrol Ve Diğer Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale Ve Zararların Tazmini Esaslarına Dair Kanun ile petrol arama faaliyeti yapan şirketlere, çevre kirliliğinin önlenmesi hususunda bir takım sorumluluklar getirildiği belirtilmiştir.
Yabancı sermayeli şirketler tarafından elde edilen kazançların, hesap dönemi içinde kurum kazancına dahil edilip edilmeyeceği ve bu kazançlar üzerinden tevkifat yapılıp yapılmayacağı hususları Gelir ve Kurumlar Vergisi uygulamasında dar mükellef esasına göre açıklanmış olup 6491 Sayılı Türk Petrol Kanunu’nda vergilendirmeye ilişkin hükümler de göz önünde bulundurulmuştur. Ayrıca bu faaliyetler neticesinde elde edilen kazançlar, uluslararası anlaşma niteliğinde olan çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları kapsamında da değerlendirmiştir.